پایان نامه کارشناسی رشته الهیات و معارف اسلامی با عنوان تعریف و ویژگی های طمانینه و آرامش

 

چكیده:
با صنعتی شدن جوامع و حركت و پیشرفت آنان به سوی تكامل سیر مادی و در ظاهر، آسان شدن زندگی افراد بشر، این گونه به نظر می رسد كه به خلاف این كه تصور می شود با این همه امكانات و پیشرفت، انسان باید در آرامش و به دور از نگرانی باشد می بینیم كه هر روز افسردگی ها، اضطراب ها و حتی خودكشی ها بیشتر می شود.در كشور ما نیز با بالا رفتن سطح زندگی مردم و صنعتی شدن كشور این ناآرامی ها نیز افزایش پیدا كرده است.در بررسی عوامل این ناآرامی ها به این نتیجه می رسیم كه غرق شدن انسان در جامعه صنعتی و مدرن تر به تدریج انسان ها را از عوامل معنوی و یاد خدا دور می‌سازد و این همان عامل ایجاد اضطراب ها و نگرانی هاست. در حالی كه بررسی در آیات و روایات و دستورات الهی و به كارگیری آن‌ها می تواند انسان را در كنار تكنولوژی و صنعت به آرامش برساند. بنابراین بنده به دنبال عوامل آرامش و یافتن عوامل ضد آرامش از منظر قرآن و احادیث پرداختم، شاید بتواند یاری‌گر انسان در این جامعه پراضطراب باشد.
 
روش ارائه شده در این جا روش تحلیل محتوی و جمع آوری اطلاعات به صورت كتاب خانه‌ای می باشد كه در سه فصل ارائه شده است.طمأنینه به معنای آرامش قلب و بیرون شدن خطرات منافی با اخلاص از آن است، كه با یاد خدا به وجود می آید. و دارای ویژگی هایی مثل سرچشمه الهی داشتن آن، عامل پیروزی، زیاد شدن ایمان، ملازمت آن با تقوی و قابل پذیرش بودن است. حال برای رسیدن به این آرامش، اسباب و عواملی بیان شده است، از جمله: رابطه نزدیك آن با ایمان، دعا كه زداینده غصه از دل هاست، نماز و عبادت، ذكر و یاد خداوند،‌ ایمان و توكل و كسی كه در زندگی راضی به قضا و قدر الهی است و همه امور را به خداوند سپرده و او را وكیل خود كرده است دیگر دچار اضطراب و یاس نخواهد شد.همچنین توبه و عوامل دیگری مثل: ازدواج، دوستی با مومنین، صبر و استقامت، خوش‌بینی به مردم، قناعت، ترك تكلف، مسافرت و .. بیان شده است.در بررسی عوامل سلب آرامش به عواملی هم چون گناه كه سرمنشأ همه اضطراب‌هاست، حسادت كه روح انسان را از بین می برد و جسم را فرتوت می كند، تفكرات ناصحیح در مورد گذشته و آینده؛ لجاجت و ستیزه جویی، دشمنی و كینه توزی؛ دنیا دوستی، خشم و غضب، بهتان، مسخره كردن، فحش و اذیت و آزار مردم بر می‌خوریم.
 
 
كلید واژه ها:

آرامش

قرآن

سنت

اضطراب

طمأنینه

 
 
مقدمه
در دنیای امروز كمتر كسی است كه از نگرانی های مرموز رنج نبرد و علی رغم آراستگی ظاهری به نوعی آشفتگی درونی گرفتار نباشد، به نظر می رسد منشاء این همه سرگشتگی ، دوری انسان از مبدأ و اصل خویش است و آن دوری از خداوند و غرق شدن در زندگی مادی است. بنابراین بنده سعی كردم روش های موثر در كسب آرامش و دور كردن عوامل اضطراب را مورد ررسی قرار دهم و از آن جا كه قرآن و احادیث پیامبر (علیه السلام) و ائمه بهترین منبع برای بدست آوردن آرامش و طمانینه در دنیای امروز از دیدگاه اسلام،‌قرآن و سنت است که سعی کردم در این تحقیق از دو منبع استفاده کنم.روش تحقیق در این جا، روش تحلیل محتوی بوده و روش جمع آوری اطلاعات به صورت كتاب خانه ای می باشد كه در سه فصل تدوین شده است.
 
 
 
 
فهرست مطالب
 

فصل اول: تعریف و ویژگی های طمانینه و آرامش1

کلیات تحقیق 2

تعریف طمأنینه:

لغوی 5
اصطلاحی5

ویژگی های آرامش:

سرچشمه الهی6
افزایش ایمان8
ملازمت با تقوی10
قابلیت پذیرش10
عامل پیروزی11
نتیجه 13
 

فصل دوم: اسباب حصول آرامش

ایمان 14

مقایسه مومنان و افراد با ایمان 14

اولیاءالله 15
ایمان ضد ترس و اندوه 19
امنیت باطن20
خوفی ایمنی بخش 21
دعا 21
یقین 22
نماز:
تامین نیاز درونی و روانی انسان 23
كنترل هوی و هوس 24
دستیابی به وقار اخلاقی 24
شیوه های رهایی از اضطراب 25
ذكر 28
ذكر بر انگیزاننده فكر 30
آرامش دل درگرو یاد خدا 31
ازدواج 32
مساکن طیبه33
توکل 33
عبادت 34
توبه 35
یاد مرگ38
صبر و استقامت39
نتایج صبر 41
رضا و قدر الهی42
واقع بینی44
شکرگزاری45
وقار و سنگینی45
قناعت 48
ترک تکلف49
دوستی 49
اخلاص 50
سایر عوامل51
نتیجه 52
 

فصل سوم : علل و اسباب سلب آرامش

گناه 54
حسد 55
مفاسد حسد56
افسوس گذشته و غصه فردای نیامده57
مراء و جلال58
دنیا دوستی59
تبدیل نعمت به نغمت 64
خشم و غضب65
دشمنی و كینه توزی 67
عجله وشتاب69
وسواس 70
سایر علل سلب آرامش72
راهكارها72
علاج حسد72
علاج خشم73
علاج وسواس73
نتیجه 74
پیشنهادات76
نتیجه گیری76
منابع و مأخذ78